W dniu 18.09.2017r. rozpoczął się w Zakopanem XIX Kongres Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych w Polsce pod hasłem "Sąd rodzinny a zmiany w życiu społecznym". Uroczystego otwarcia dokonała Prezes sędzia Dorota Hildebrand - Mrowiec. Powitała przybyłych na Kongres sędziów rodzinnych oraz zaproszonych gości, a wśród nich:



Przewodniczącą Międzynarodowego Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych i Nieletnich -Avril Calder, Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa - sędziego Dariusza Zawistowskiego, Honorowego Prezesa Stowarzyszenia - sędziego Józefa Musioła, przedstawiciela Sądu Najwyższego - sędziego SN Tomasza Artymiuka, Rzecznika Praw Obywatelskich - Adama Bodnara, przedstawicieli Rzecznika Praw Dziecka - sędzię Agnieszkę Rękas i prof. Stanisława Leszka Stadniczenko, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości -Michała Wosia, Dyrektora Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich w Ministerstwie Sprawiedliwości - Mikołaja Pawlaka, Prezesa Zarządu Fundacji Court Watch Polska -Bartosza Pilitowskiego, a także wykładowców - prof. Henryka Haaka i sędzię Beatę Janiszewską oraz przedstawicieli Wydawnictwa C.H. Beck. Uczestnikami Kongresu byli również Prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich Iustitia dr hab. Krystian Markiewicz, a także pracownicy naukowi z Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości. Tegoroczny Kongres umożliwił szeroką dyskusję sędziów z przedstawicielami różnych środowisk i instytucji.

Avril Calder - Przewodnicząca Międzynarodowego Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych i Nieletnich w swoim wystąpieniu przedstawiła zarys działalności Międzynarodowego Stowarzyszenia, w tym aktywny udział i współpracę przedstawicieli Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych w Polsce. Poinformowała o trwających pracach nad wydaniem przez Międzynarodowe Stowarzyszenie przewodnika dotyczącego kontaktu małoletniego z wymiarem sprawiedliwości. Wynikające z tego opracowania wytyczne dla wymiaru sprawiedliwości mają być przyjęte do Konwencji o Prawach Dziecka. Zapowiedziała w przyszłym roku Kongres Międzynarodowego Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych i Nieletnich w Paryżu.



Przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa Dariusz Zawistowski podkreślił, że stowarzyszenia sędziowskie w dużej mierze przejmują zadania Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury w zakresie szkoleń i doskonalenia zawodowego sędziów. W zakresie zadań stowarzyszeń sędziowskich wskazał na wyłaniające się nowe pola do reprezentowania środowiska sędziowskiego, wobec likwidacji samorządu sędziowskiego na szczeblu krajowym. Wyraził zadowolenie z powodu dobrze rozwijającej się współpracy między stowarzyszeniami sędziowskimi na gruncie Forum Porozumienia Organizacji i Stowarzyszeń Prawniczych. Zachęcał do obchodów jubileuszu 100-lecia Sądu Najwyższego. Krytycznie ocenił przygotowywanie, bez konsultacji ze środowiskami prawniczymi, projektów zmian funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Wyraził potrzebę reformy wymiaru sprawiedliwości w kierunku poprawy jego funkcjonowania. Apelował o budowanie autorytetu wymiaru sprawiedliwości poprzez ludzkie podejście do obywateli i podchodzenie z troską do ich spraw i problemów.



Sędzia Agnieszka Rękas odczytała list Rzecznika Praw Dziecka Marka Michalaka. W liście Rzecznik podziękował za zaproszenie na Kongres oraz za podejmowanie decyzji przez sądy w sprawach rodzinnych przez pryzmat dobra dziecka. Przedstawił działania Rzecznika w zakresie ochrony praw dziecka i inicjatywy na rzecz zmian legislacyjnych i instytucjonalnych.



W świetle ostatniej kampanii medialnej poświęconej wymiarowi sprawiedliwości sędziowie z dużym niepokojem wysłuchali głosu Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Wosia. Wbrew wcześniejszym obawom Pan Minister podziękował środowisku sędziów rodzinnych za współpracę w zakresie propozycji zmian legislacyjnych. Wskazał, że trwają prace legislacyjne nad nowelizacją ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz Kodeksu rodzinnego i Kodeksu postępowania cywilnego. Mówił o dostrzeganiu w Ministerstwie Sprawiedliwości znaczenia sądownictwa rodzinnego dla właściwego funkcjonowania i postrzegania wymiaru sprawiedliwości. Dowodzi tego powstanie w Ministerstwie Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich.



Podczas Kongresu ogłoszono wyniki i uroczyście wręczono nagrody za udział w tegorocznym konkursie dla sędziów rodzinnych na najlepszą pracę na temat "Moja wizja sądownictwa rodzinnego". Pierwsze miejsce zajęła sędzia Aleksandra Sobiech z Sądu Rejonowego Gdańsk- Południe w Gdańsku. Drugie miejsce sędzia Izabela Żurek - również z Sądu Rejonowego Gdańsk - Południe w Gdańsku. Przyznano dwa trzecie miejsce ex aequo sędzi Marcie Jarząbek - Słobodzian z Sądu Rejonowego w Cieszynie i sędzi Wioletcie Makowskiej z Sądu Rejonowego w Tczewie. Zachęcamy do zapoznania się z pracami na stronie internetowej naszego stowarzyszenia.



Wykład prof. Henryka Haaka na temat: "Opieka i kuratela - problemy orzecznicze" spotkał się z bardzo dużym zainteresowaniem. Profesor omówił problemy związane z opieką w sytuacji ustanowienia opiekunami obojga małżonków i rozpadu ich małżeństwa oraz problemy wyłaniające się przy rozstrzyganiu spraw o zezwolenie na dokonanie czynności w ważniejszych sprawach dotyczących osoby lub majątku podopiecznego. Przedstawił swoje poglądy w zakresie sposobu procedowania w sprawach dotyczących opieki i kurateli na posiedzeniach sądowych oraz omówił problemy związane z przyznawaniem wynagrodzenia za sprawowanie opieki lub kurateli. Jako uzupełnienie zdobytej wiedzy wszyscy członkowie Stowarzyszenia otrzymali bardzo przydatny w praktyce orzeczniczej Komentarz Henryka Haaka i Anny Haak-Trzuskawskiej "Opieka prawna i kuratela ".



Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar w swoim wystąpieniu w kontekście hasła Kongresu "Sąd rodzinny a zmiany w życiu społecznym" mówił o swoich działaniach na rzecz poszanowania prawa dziecka i rodziców do życia rodzinnego. Podniósł kwestię opieki (pieczy) naprzemiennej, uprowadzeń rodzicielskich i problemów odpowiedzialności karnej za uprowadzenia. Odniósł się też do działalności stowarzyszeń praw ojca, problemów związanych z alienacją rodzicielską i apelował o uważne przyjrzenie się ze zrozumieniem ich postulatom. Powiedział o obecnej sytuacji sądownictwa, faktach kwestionowania władzy sądowniczej, podważania wiarygodności sądów, przebijania się do opinii publicznej tabloidowej narracji o sytuacji w sądownictwie. Postawił tezę, że zmiany prawne i instytucjonalne nie nadążają za zmianami społecznymi. Zacieśniająca się w ostatnich latach integracja europejska, migracja ludności niesie za sobą problemy sieroctwa społecznego, bezdomności, a także problemy na styku działania zagranicznych urzędów zajmujących się sprawami dzieci i rodziny i odmiennej mentalności polskich rodziców. Podniósł problemy związane z przewlekłością postępowań w sprawach rodzinnych i egzekucją orzeczeń w tych sprawach. Poddał w wątpliwość celowość masowego korzystania z opinii biegłych, apelował o orzekanie bardziej na gruncie własnego doświadczenia życiowego, szersze stosowanie mediacji, wysłuchania dziecka, stosowanie usprawniającej interpretacji przepisów. Wspomniał o postulatach legislacyjnych, jak adwokat dla dziecka w postępowaniu rozwodowym, czy warsztaty dla rozwodzących się rodziców. Postulował o opracowanie kodeksu etyki sędziego rodzinnego i organizowanie wraz ze stowarzyszeniami ojcowskimi kongresów poszanowania życia rodzinnego.



Bartosz Pilitowski - Prezes Zarządu Fundacji Court Watch Polska przedstawił działalność Fundacji w zakresie obywatelskiego monitoringu sądów i podstawowe ustalenia i tezy wynikające z raportu z realizacji projektu. Wyraził przekonanie, że prowadzone działania za pomocą olbrzymich rzesz wolontariuszy zmieniają opinię społeczeństwa o sądach, ale także i same sądy.



W drugim dniu obrad Kongresu głos zabrał sędzia Waldemar Żurek - Rzecznik Krajowej Rady Sądownictwa. Podkreślał trudności w pracy orzeczniczej sądów ze względu na totalnie niesprawiedliwą ocenę i osąd pochodzący od władzy wykonawczej i ustawodawczej. Apelował o głos prawdy o sądownictwie w mediach. Przedstawił działania podejmowane w Krajowej Radzie Sądownictwa w kierunku odkrywania i ujawniania przekłamań zamieszczanych na bilbordach w ramach akcji informacyjnej o reformie sądownictwa. Mówił o obywatelskiej akcji światła w celu wspierania Prezydenta RP, aby przygotowywane ustawy reformujące sądownictwo nie okazały się destrukcyjne i faktycznie prowadziły do usprawnienia wymiaru sprawiedliwości.

W dalszej części obrad Kongresu dzięki wykładowi dr hab. Przemysława Polańskiego z Wydawnictwa C.H.Beck sędziowie rodzinni uzupełnili swoją wiedzę w zakresie praktycznego wykorzystania Systemu Legalis w sprawach rodzinnych.



Następnie odbył się wykład sędzi Beaty Janiszewskiej na temat: "Zadania sądów rodzinnych w sprawach medycznych".

Pani sędzia przedstawiła swoje obserwacje i doświadczenia wynikające z orzekania w Sądzie Okręgowym o roszczeniach odszkodowawczych w związku z niezasadną przymusową hospitalizacją, co jest traktowane jako pozbawienie wolności. Jako wadę uregulowania postępowania w sprawach o przyjęcie do szpitala psychiatrycznego wskazywała brak możliwości udziału przedstawiciela szpitala w charakterze uczestnika postępowania. Podnosiła doniosłe skutki orzeczenia sądu rodzinnego w kontekście dochodzenia roszczeń odszkodowawczych przy ocenie braku podstaw do hospitalizacji. Jako postulat de lege ferenda podniosła konieczność wprowadzenia odrębnych przepisów proceduralnych dla rozpoznawania spraw medycznych. Wskazała na istotne obowiązki informacyjne ciążące na lekarzu wobec pacjenta przy wyrażaniu zgody na świadczenia medyczne, ale także i wobec sądu rozpoznającego sprawę o wyrażenie zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych. Uczulała na poszanowanie autonomii woli pacjenta samodzielnego decyzyjnie. Podała w jakich sytuacjach wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego i kiedy sąd jest uprawniony do orzekania. Orzeczenie sądu o wyrażeniu zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych zastępuje zgodę pacjenta i ma charakter upoważniający lekarza, a nie wiążący, nie można więc dla jego wykonania stosować przymusu bezpośredniego. Przedstawiła sposoby formułowania orzeczeń w sprawach medycznych. Na badanie pacjenta niezdolnego do wyrażenia zgody, zgodę może wyrazić opiekun faktyczny, ale nie może to być badanie ingerujące w organizm pacjenta. Do wyrażania zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego jest uprawniony kurator działający jako przedstawiciel ustawowy pacjenta, nie jest natomiast uprawniony kurator dla osoby niepełnosprawnej. Wystarczające jest oświadczenie jednego przedstawiciela ustawowego, a w razie braku porozumienia rozstrzyga sąd opiekuńczy. Krytycznie oceniła uchwałę Sądu Najwyższego dopuszczającą możliwość udzielenia pełnomocnictwa przez przedstawiciela ustawowego do wyrażenia zgody na udzielenie świadczeń leczniczych. Odniosła się do kwestii proceduralnych przy orzekaniu w sprawach medycznych. Sprawy o umieszczenie w zakładach opiekuńczo leczniczych powinny być rozstrzygane na gruncie ustawy o zawodzie lekarza. Sąd udziela zgody na udzielenie świadczenia leczniczego w warunkach zakładu opiekuńczo leczniczego.

W trzecim dniu obrad wykład pt. "Stres w zawodzie sędziego" wygłosiła Joanna Nidzińska- trener biznesu i doradca zawodowy. W niezwykle ciekawy sposób przedstawiła pozytywne i negatywne strony stresu. Omówiła czynniki stresogenne w pracy sędziego, podała sposoby i techniki radzenia sobie ze stresem.



Uczestnicy Kongresu mieli możliwość dyskusji i wymiany poglądów. Jak co roku wykłady i dyskusje miały ogromne znaczenie w zakresie ujednolicenia praktyk orzeczniczych w kraju. Dodatkowo uczestnicy otrzymali niezwykle cenne pozycje książkowe i materiały od Rzecznika Praw Dziecka, Fundacji Court Watch Polska i Wydawnictwa CH. Beck.

Komisja wnioskowa zebrała wszystkie postulaty, które przybrały formę uchwały dostępnej na naszej stronie internetowej.



XIX Kongres Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych w Polsce to już historia...



Jubileuszowy XX Kongres Stowarzyszenia Sędziów Rodzinnych w Polsce zaplanowany został w dniach od 16 do 20 września 2018 roku, również w Zakopanem, w Hotelu "Tatra".
Do zobaczenia za rok !!!!